Dziś na blogu gość wyjątkowy. Ewa to Rękodzielniczka i bizneswoman z Polski, która zabrała swoje robótki i przeleciała z nimi 8,5 tysiąca kilometrów, by osiedlić się w Japonii i otworzyć tam kawiarnię dedykowaną Rękodzielnikom. Zgodziła się udzielić mi wywiadu i opowiedzieć trochę o tym jak wygląda branża handmade w Kraju Kwitnącej Wiśni.
Choć z Ewą dzieli mnie niesamowity dystans geograficzny to udało nam się porozumieć w międzynarodowym języku Tworzenia. Po raz kolejny udowodniłyśmy, że nasza Pasja łączy, a nie dzieli! Zapraszam serdecznie do przeczytania wywiadu. Zwłaszcza, że musiałam wstać o 6 rano żeby go przeprowadzić 😉 Do tej pory nie miałam pojęcia jak wygląda świat o tej porze.
Jak zaczęła się Twoja przygoda z Rękodziełem? Zajmowałaś się nim, kiedy mieszkałaś jeszcze w Polsce?
Moja mama była krawcową, babcia szydełkowała, ciotka robiła na drutach. Z męskiej strony to wujek zajmował się remontami mieszkań, a dziadek idealnie odzwierciedlał określenie „złota rączka”. Od małego byłam otoczona rękodziełem, więc chcąc nie chcąc liznęłam wszystkiego po trochu. Nawet nie wiedziałam kiedy! Podobnie jak większości nie stać mnie było na najnowsze Levisy czy inne markowe ciuchy, więc kupowałam coś w lumpeksie i przerabiałam 🙂 W sumie to zawsze lubiłam gdy ktoś z „zazdrością” mówił do mnie „skąd to masz? Też takie chcę!”. To był chyba najważniejszy dla mnie powód, zajmowania się ręcznymi robótkami: mieć/zrobić coś czego nie mają inni.
Sutasz jest teraz twoją główną techniką?
Nie. Do sutaszu pochodzę czysto biznesowo. W Japonii dopiero pół roku temu pojawił się na rynku i zaczął się rozgaszczać. W sumie to nie mam tutaj konkurencji, bo udało mi się znaleźć niszę i ją wypełnić swoimi pracami.
To zupełnie inaczej niż w Polsce, bo tutaj rynek sutaszu jest mocno przepchany 🙂 To już nie biznesowo, ale prywatnie – jaka jest twoja ulubiona technika?
Uwielbiam haft koralikowy i wire wrapping. Niestety na ten drugi nie mam czasu już od roku. Po za tym uwielbiam robić wszelkiego rodzaju drobiazgi do domu i to w różnych technikach.
Wspomniałaś o tym, że znalazlaś swoją niszę. Wydawałoby się, że rynek w Japonii jest bardzo różnorodny i coś takiego jest prawie niemożliwe. Sutasz chyba jest tam wielkim hitem?
Wcale nie 🙂 Tutejszy sutasz bardzo różni się od tego modnego w Polsce. Widać to zresztą po moich pracach. Na polskim rynku królują duże i kolorowe rzeczy, a w Japonii bazuje się na pendantach i kolczykach.
To może opowiedz coś więcej o rynku klientów rękodzieła w Japonii. Czy tylko w sutaszu stawia się na mniejsze formy?
Nie tylko, jednak duże ozdoby noszą tutaj tylko młodsze osoby. Z reguły nie pracują i nie mają przez to wystarczającego zasobu gotówki, więc w większości są to rzeczy z akrylu. Zasady są proste: ma być krzykliwo i tanio.
A co ze starszymi klientami?
Drugą grupę klientów stanowią kobiety w przedziale wiekowym 35-60 lat. To osoby pracujące z zasobnymi portfelami 🙂 U nich panuje klasyka. W tej grupie panuje przekonanie, że najlepszą biżuterią są naszyjniki z pojedyńczym brylantem. Kobiety w Japonii lubią drogą biżuterię. Najlepiej, żeby było po niej widać cenę. Modna jest biżuteria z kamieni. Królują labradoryty, turmaliny, szafiry. Jednak to co można kupić w Polsce bardzo odbiega jakością od japońskiej biżuterii. Porównałam kiedyś ametysty i te Polskie są bardzo złej jakości. W Japonii jakość kamienia określa się przez dodanie litery „A”. To co z reguły widzę w Polsce to wersje opadowe. Np. Ametyst AAAAA jest prawie przeźroczysty 🙂 Oczywiście istnieją też klienci na te tańsze, gorszej jakości kamienie, ale robi się z nich bransoletki sprzedawane typowo na odpustach i bazarach.
Czyli w Japonii są dwie mocne grupy klientów. A jak to wygląda u mężczyzn? Noszą jakieś ozdoby?
Nie robię nic dla mężczyzn, więc nie mogę wypowiadać się szeroko, ale faktem jest to, że większość z nich nosi bransoletki z kamieni.
A jak wygląda rynek rękodzieła z perspektywy Twórców? Pisałaś, że sutaszu jest niewiele i modne są dodatki wielkie i tanie lub małe, ale drogie. Czy w takim razie przeważają złotnicy i jubilerzy?
Tak! Jubilerów jest bardzo dużo, biżuteria od nich jest najczęściej kupowana. Przyznam, że każda z moich japońskich znajomych ma przynajmniej jedną rzeczy od Tiffanyego 🙂 Modna jest również platyna i białe złoto, np. ślubne obrączki w 90% wyrabiane są z platyny.
A jak to wygląda u reszty rękodzielniczego środowiska?
W rzeczach, które nie robią już jubilerzy przeważa stare i różowe złoto oraz srebro. Ogólnie kolor starego złota jest tutaj bardzo lubiany, bo nie jest nachalny. Kilka lat temu moja polska znajoma poprosiła mnie o zrobienie biżuterii „modnej w Japonii”. Miał to być prezent dla jej znajomej lekarki. Wysłałam jej komplet właśnie w kolorze starego złota z błękitnymi kryształami Swarovskiego. Dostałam odpowiedź: „Jezu! To wygląda na straszną taniochę! Jak poczerniały naszyjnik z jakimś dziwnym szkiełkiem!” Byłam w szoku 🙂
Taak! U nas musi być dużo i widocznie! Pióra, kolory i wielkie formy to must have 😉
Dlatego na początku ciężko było mi się przestawić. W Japonii liczy się oryginalność, nietypowe kulki, kamienie czy koraliki w różnych kształtach. Teraz mamy duży „boom” na koraliki Vintage. Stare kolekcje od Miriam Haskel czy oryginalny Swarovskie sprzed kilkudziesięciu lat są teraz w cenie. Dodam, że najlepiej te porysowane 😉 Ciężko jest mi to sobie wyobrazić w Polsce. Jeżeli chodzi o techniki to nie jestem na bieżąco w polskich… Co jest teraz w modzie?
Jeżeli chodzi o biżuterię to głównie sutasz, wszelkie formy koralikowe i drobne składaki. W ogólnym obrazie coraz modniejszy jest decoupage, masy plastyczne i dobrze radzi sobie scrapbooking. Szydełkowanie zeszło niżej, chociaż wciąż jest wiele osób, które to robią. Głównie króluje to z czego można zrobić wielkie, okazałe rzeczy 🙂 Modne zrobiło się również szycie, zwłaszcza dla dzieci.
Jeżeli mówimy o trendach w taniej biżuterii to modny jest UV RESIN (UVレジン). Podejrzewam, że przyjmie się w Polsce. Dziewczyny robiące żelowe paznokcie mogą potraktować to jako dodatkową fuchę 🙂 Jest to krzykliwe, materiały są tanie i każdy może to zrobić.
Popularny jest jeszcze Purapan (プラパン). Technika polega na tym, że na specjalnym arkuszu plastiku rysuje się wzór. Później wycina się go i wypieka w pierkarniku przez około 40 sekund w 130 stopniach. Wzór zmniejsza się i utwardza. Gotowy ma jakieś 25% rozmiaru początkowego. Bardzo dobra technika dla osób, które potrafią rysować. Jest ona też tania! Taki jeden arkusz w rozmiarze B5 kosztuje 100 jenów (około 3zł)
プラパン czyta się purapan
https://m.youtube.com/watch?v=uTdKCZlw8rQ
https://m.youtube.com/watch?v=n0tjxf1-2Nw
プラパン – purapan
https://m.youtube.com/watch?v=aObBEqBSIaw
https://m.youtube.com/watch?v=167MnRH6D8g
UVレジン – uv resin
Z bardziej wymagających technik to modny jest Wire Work (w Polsce np. modny jest wire wrapping), używa się tutaj drutu artystycznego. Najlepiej obejrzeć sobie prace Naomi Yogo, która uczy tej techniki.
Jak z dostępnością półfabrykatów? Gdzie się zaopatrujesz?
Jeżeli chodzi o zaopatrzenie to kupuję głównie w Japonii. W sklepach stacjonarnych i internetowych. Moje ulubione to http://www.ilovesmart.com i http://www.partsclub.jp. W połowie są po angielsku. Jednak tutaj nie chodzi o różnorodny i wielki wybór, ale o cenę. W Japonii, żeby kupić coś ciekawego i w dobrej cenie trzeba znać język Japoński. Powiem tak: mogę kupić elementy metalowe np. w Polsce za 20% tutejszej ceny, ale mam porównanie w kwestii jakości. Po dwóch latach kolczyki, które wisiały na wystawie i miały metalowe elementy z Japonii dalej są w tym samym kolorze co w dniu zakupu. U mnie te z Sllegro wytrzymały miesiąc. Nie mówię, że to co Polskie jest złe, jednak dobra jakość musi kosztować. Jednak z Chin do Japonii jest bliżej, więc to samo kupię tutaj jeszcze taniej niż w Polsce. Za to Swarovskiego muszę kupować poza Japonią, żeby nie przepłacać! Nie mamy tutaj oddziału! Chyba jest to jedyna firma, która nie sprzedaje bezpośrednio. Mają oni swoje salony z biżuterią, ale nie sprzedają półproduktów. Najbliższy ich oddział jest właśnie w Chinach.
Czy są jakieś materiały/półfabrykaty, które są niedostępne w Japonii, ale widziałaś je w Polsce?
Tak! Macie końcówki do wklejania, które albo są trudno dostępne albo niesamowicie drogie! Chodzi mi o te wklejki do sznurów szydełkowo-koralikowych. Potrzebuję też baz metalowych pod bransolety, takich jakich używa się np. w hafcie koralikowym. Potrzebuję ich na zajęcia, więc muszą być profesjonalne. Dla siebie mogę coś pokombinować, ale na warsztaty muszę mieć konkretne półprodukty.
A na odwrót? Jest coś w Japonii czego nie można dostać w Polsce?
Nie wiem za bardzo, bo raczej nie interesuję się tym, nie szukam rzeczy w Polsce, które mogę łatwo dostać w Japonii. Jednak wydaje mi się, że znajdzie się dużo narzędzi i innych „pomocy” dla rękodzielników. Mamy ich dużo na rynku, można dostać zawrotów głowy!
Jak wygląda rynek gazet i książek? Polski jest bardzo ubogi i głównie są to przedruki i tłumaczenia zagraniczne. Mamy kilka perełek, ale ciągle jest to mniejszość.
Jest olbrzymia ilość książek, chociaż mniej magazynów. Tutaj bardziej sięga się do internetu po informacje. To prawdziwe szaleństwo, zabrakłoby życia, żeby obejrzeć to wszystko 🙂
Jak wyglądają relacje twórców i rękodzielników w Japonii? To grupa otwarta na nowych ludzi czy może zamyka się wokół znanych już osób i ciężko przebić się do mistrzów?
Tutaj raczej nie ma konkurencji, wszyscy są otwarci na nowe pomysły. Wynika to z faktu, że ludzi tutaj nie są nakierowani na zarabianie i bardziej cieszą się z tego co robią traktując to jako hobby. Oczywiście są tu też mistrzowie, ale prowadzą warsztaty w takich cenach, że normalnie zarabiające osoby nie mogą sobie na nie pozwolić. Co najważniejsze i pewnie zaciekawi większość: Do sprzedaży rękodzieła w Japonii nie trzeba mieć działalności!
Szykuj się na liczą emigrację Polek do Japonii! 🙂
Dla mnie, jako Polki był to prawdziwy szok! Po prostu robisz coś, sprzedajesz i nikomu się z tego nie spowiadasz.
W ogóle nie trzeba nigdzie tego zgłaszać, nawet utargów?
Wygląda to tak: Chcesz mieć biznes? Idziesz do urzędu, podpisujesz dokument i już masz działaność. Przy tym możesz pracować na etacie w normalnej pracy.
Czyli podobnie jak u nas, ale później tonie się w masie druków, przepisów, kruczków. Teraz jeżeli nie stara się o dotację to można otworzyć dzialność od ręki, ale koszta utrzymania są ogromne.
W Japonii jeżeli Twój czysty zysk nie przekroczy w ciągu roku 800 tysięcy jenów (ok. 24 tysiące zł) to nie płacisz podatków, ani niczego innego. Ta kwota mogła się zmienić, ale nie pamiętam dokładnie 🙂 Jest to coś koło tego, ja jej jeszcze nigdy nie przekroczyłam.
Ale Ty masz swoją działalność?
Mam, bo oprócz sklepu prowadzę też kawiarnię, a na to niestety potrzebowałam zezwoleń i tym podobnych.
Opowiesz nam coś więcej o Twoim biznesie? Gdzie dokladnie można Cię znaleźć i jak to wygląda w praktyce?
Mam sklep-kawiarnię w miejscowości Taura, to pół godziny drogi od Yokohamy.
Prowadzę to miejsce jednak czysto hobbistycznie. Warunki u mnie bardzo różnią się od tych na rynku. Sklep otworzyłam z myślą o mamach mających małe dzieci, a co za tym idzie mające również mało wolnego czasu. Różnice polegają np. na tym, że w większości sklepów należy wyrabiać normę ilościową w produktach i zmieniać rzeczy co 2-3 miesiące. Czyli na przykład wystawiam do sklepu dwadzieścia maskotek, a po dwóch miesiącach cały towar muszę wymienić na nowy. Również w tego typu sklepach rękodzielnik płaci się za miejsce. To taki „czynsz”. Oprócz niego oddaje się od 30 do 50% marży dla właściciela sklepu. U mnie można wystawić nawet jedną rzecz, chociażby spinacz do włosów. Nie pobieram też opłat czynszowych, czyli właśnie za to miejsce w sklepie, a od sprzedanej rzeczy pobieram 10% ceny, którą i tak ustala wykonawca. Krótko mówiąc: nie zarabiam na innych 🙂
To masz bardzo dobre warunki. Czyli można u Ciebie coś kupić, napić się kawy itp. A czy można np. przyjść i popracować nad swoimi projektami?
Oczywiście! Można nawet poplotkować 🙂
Stworzyłaś miejsce bardzo przyjazne rękodzielnikom.
Mam sklepową bibliotekę, w której posiadam zbiór książek o tematyce rękodzielniczej. Można je sobie pooglądać kiedy brakuje natchnienia. Pozwalam również „wynająć” stolik na warsztaty. Miejsce jest u mnie bezpłatne, należy jednak zamówić chociaż najtańszą herbatę i później po warsztatach posprzątać.
Wychodzi na to, że Japoński rynek jest bardziej przyjazny i otwarty niż nasz. Ale może jest coś z polskiego poletka co można zaadoptować do Japonii?
Zdecydowanie więcej pewności siebie. Tutaj rękodzielnik najpierw bardzo wstydzi się pokazać swoje prace. Myśli, że to jeszcze nie ten poziom. Dopiero później decyduje się na sprzedaż.
Dziękuję za to, że zgodziłaś się na ten wywiad! Japoński rynek Rękodzieła jest naprawdę bardzo ciekawy 🙂
Nie ma za co! Cieszę się, że mogłam trochę o nim opowiedzieć.
Miejsca w Sieci, gdzie znajdziesz Ewę Kato:
Zobacz wszystkie tutoriale:
